Czy fundacja rodzinna jest dla każdego? Plusy i minusy
Korzyści płynące z założenia fundacji rodzinnej w Polsce są wyjątkowo konkurencyjne na tle rozwiązań przyjętych przez inne kraje Europy kontynentalnej.
Bez wątpienia, biorąc pod uwagę aktualne uregulowania, założenie fundacji rodzinnej jest najlepszym możliwym sposobem zabezpieczenia swojego majątku celem zapewnienia stabilności ekonomicznej przyszłym pokoleniom. Odnajduje to swoje odbicie w rzeczywistości – od momentu wejścia w życie ustawy, fundacje rodzinne stały się najpopularniejszym sposobem agregowania majątku zarówno przez osoby prowadzące rodzinne przedsiębiorstwa, jak i tych, którzy nie prowadzą aktywnej działalności gospodarczej, a chcą jedynie zabezpieczyć zgromadzone przez siebie aktywa.
Jakie są wady i zalety fundacji rodzinnej?
Podstawową zaletą fundacji rodzinnej jest jej funkcja konsolidująca całość spadku na wypadek śmierci fundatora. W przypadku, ustanowienia fundacji rodzinnej i przekazania na jej poczet poszczególnych składników majątkowych, fundator może zapobiec rozdrobnieniu kapitału. Jest to szczególnie ważne w przypadku rodzinnych przedsiębiorstw, które często w wyniku śmierci głowy rodziny, są sprzedawane przez spadkobierców celem podziału spadku.
Fundacja rodzinna może liczyć na dwie kluczowe korzyści podatkowe. Fundacji co do zasady przysługuje zwolnienie z podatku dochodowego od uzyskiwanych przez nią przychodów (CIT), a wypłacane przez nią świadczenia, nie rodzą obowiązku odprowadzenia od nich podatku dochodowego PIT, o ile ich beneficjent należy do najbliższej rodziny fundatora. Więcej o sposobie podatkowania fundacji rodzinnej: Zasady opodatkowania fundacji rodzinnych
Należy jednak pamiętać, że fundacja rodzinna jest obarczona pewnymi ograniczeniami, które powodują, że nie każdy rodzaj dóbr majątkowych jest warty przekazania na rzecz fundacji. Ogólny koncept ustawodawcy co do celów fundacji rodzinnej jest taki, że ma ona agregować oraz redystrybuować zgromadzony przez rodzinę majątek – nie powinna prowadzić typowej, aktywnej działalności gospodarczej, która miałaby wstawić majątek fundacji na nadmierne ryzyko.
Z tego powodu, pewnym minusem fundacji rodzinnej jest ograniczenie w dozwolonym zakresie jej działalności. Art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej wyznacza zakres dozwolonej działalności gospodarczej fundacji rodzinnej, a wszystko, co poza niego wykracza, objęte jest ,,karnym’’ podatkiem CIT w wysokości 25%. Uregulowania związane z dozwoloną działalnością fundacji szczegółowo omówiono w artykule. Stwierdzić należy, że najlepszym rozwiązaniem będzie wniesienie do majątku fundacji majątku, który będzie przynosił dochód pasywny – co będzie skutkowało wymiernymi korzyściami podatkowymi.
Należy również pamiętać, że swoista „ulga” w podatku CIT dla fundacji rodzinnej polega na tym, że fundacja jest zobowiązana do zapłaty 15% podatku CIT dopiero w momencie, w którym ,,wypłaca’’ ona świadczenia na rzecz beneficjenta. Przy czym wypłatę należy rozumieć szeroko – będzie nią również chociażby bezpłatne udostępnienie beneficjentowi określonego składnika majątkowego należącego do fundacji.
Dla zobrazowania sytuacji, można wyobrazić sobie, że do majątku fundacji wprowadzany jest samochód, który zostaje udostępniony statutowym beneficjentom fundacji, a w konsekwencji fundacja w momencie udostępnienia owego pojazdu, jest zobowiązana do odprowadzenia podatku CIT w wysokości 15% wartości ,,usługi’’ udostępnienia pojazdu – gdyby fundator nie wniósł samochodu do fundacji, lecz użyczył beneficjentom samochód, jako składnik prywatnego mienia, wtedy nie rodziłoby to żadnej konsekwencji podatkowej.
Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że korzyści z założenia fundacji rodzinnej i wniesienia do niej majątku zależą w znacznym stopniu od tego jaki rodzaj majątku zostanie wniesiony oraz w jaki sposób będzie przez fundację wykorzystywany. Nieumiejętne operowanie majątkiem i wnoszenie do fundacji niektórych składników majątkowych, może być pozbawione ekonomicznego sensu i skutkować zbędnym obciążeniem majątku fundacji. Z tego powodu, myśląc o założeniu fundacji rodzinnej, zaleca się przeprowadzenie szczegółowej analizy lub powierzenie weryfikacji profesjonalistom.
